Drodzy Czytelnicy !

Tematem tego numeru jest między innymi problematyka jakości cieplnej budynków oraz wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w systemach ogrzewania, tym razem obiektów użyteczności publicznej na przykładzie kościołów. Jednak zanim omówię bardziej szczegółowo publikowane artykuły, odniosę się do głośnej w ostatnich tygodniach dyskusji dotyczącej istniejącego systemu kształcenia w naszym kraju. Istotny głos w tym temacie pojawił się na łamach jednego z poważnych dzienników, gdzie o polskim systemie edukacji wypowiedział się znany profesor stwierdzając wprost, że „istniejącego systemu nie da się zreformować, trzeba go po prostu zamknąć”. Takie opinie znajdują coraz większy poklask w narodzie, bo po co jakieś tam programy nauczania, po co zajęcia w szkole, wreszcie po co nauczyciele i same szkoły, przecież nasze kształcenie tkwi jak nic w drugiej połowie XIX wieku. A poklask jest coraz większy, przede wszystkim w młodym pokoleniu, bo przecież praca sama w sobie jest męcząca. Jak stwierdza w toczącej się dyskusji na łamach innego dziennika student Uniwersytetu Szczecińskiego: „prawdziwym zasobem człowieka jest to czego chce nauczyć się sam, nigdy to co jest mu narzucone”. Doskonale, studencie Tomaszu ze Szczecina (podobno jednym z kryteriów samonauczania jest obecnie tzw. klikalność). To piękny model wsparty idealistycznym myśleniem, ale czy to nie wstyd być Europejczykiem, gdy student na drugim roku poważnej uczelni technicznej nie zna podstawowych praw fizyki? Zapewne jak jego kolega Tomasz, nie akceptował i nie akceptuje narzuconej programem podstawowej wiedzy, bo na ten przykład w obszarze nauki o cieple dostrzega wędrującą po obudowie, obecnej dzisiaj w każdym gospodarstwie domowym chłodziarki - TEMPERATURĘ (zapewne w jakiejś biologicznej postaci stworzenia boskiego), a i woda według wielu jego kolegów jest płynem ściśliwym. Fantastycznie, ale skoro jest tak dojrzały, to po co mu matura i wiedza z uczelni, a w zasadzie cała edukacja, przecież podlega samorealizacji według własnego scenariusza. Jest jednak pewien drobny problem, otóż w biurach projektowych, fabrykach, firmach budowlanych etc. jakoś nikt na takiego „gościa” nie czeka, a dlaczego, a dlatego, bo jest kompletnie nieużytecznym dla pracodawcy przyszłym pracownikiem. Kończąc tych kilka zdań, warto nawiązać do znakomitej powieści Marka Hłaski „Piękni dwudziestoletni”, otóż spotkałem się niedawno w pewnej publikacji z określeniem dotyczącym wielu obecnych absolwentów rodzimych uczelni „piękni niedouczeni”, i coś w tym jest, a mogę to potwierdzić swoim bogatym doświadczeniem związanym z procesem kształcenia. Teraz przejdę do omówienia zawartości tego numeru „Techniki Chłodniczej i Klimatyzacyjnej”, który otwiera artykuł E. Bisewskiej nawiązujący do jej publikacji zamieszczonej w poprzednim numerze, a poświęconej laboratorium hodowli komórek. Bieżący artykuł poświęcony jest komorom laminarnym, czyli urządzeniom wentylacyjnym, w których stosuje się niewzburzony przepływ powietrza oczyszczonego w filtrach absolutnych HEPA lub ULPA. Ich obecność w laboratoriach np. biologicznych czy medycznych jest szczególnie istotna, aby uzyskać sterylne warunki do prowadzenia prac wymagających zabezpieczenia preparatu lub preparatu i pracownika. W pierwszej części publikacji przedstawiona została ogólna charakterystyka komór laminarnych, w tym ich klasyfikacja oparta o normę PN-EN 12469:2002, a także najczęściej stosowane akcesoria podczas pracy z takimi urządzeniami, zwrócono w niej również uwagę na bezpieczeństwo i higienę pracy podczas ich użytkowania. Druga z publikacji autorstwa J. Pichety podejmuje niezwykle istotny temat, a mianowicie omówione zostały w niej ogólne wymagania stawiane tzw. budynkom energooszczędnym, w których uzasadnione pod względem ekonomicznym jest wykorzystanie w systemach grzewczych pomp ciepła. Szczególna uwaga zwrócona została przez autora na omówienie wskaźnika sezonowego zapotrzebowania na ciepło E oraz stosowane mierniki oceny jakości charakterystyki energetycznej budynku. Sporo miejsca poświęcono Dyrektywie EPBD dotyczącej jakości energetycznej budynków z uwzględnieniem warunków klimatycznych danego kraju członkowskiego, w tym jej nowelizacji z 18 maja 2010 roku.

Autorem trzeciego materiału jest znany Państwu z szeregu publikacji w „TCHK” Piotr Jasiukiewicz, w którym podejmuje on próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy można skutecznie, a jednocześnie ekonomicznie ogrzewać kościoły? Odpowiedź na to pytanie, szczególnie w aspekcie ekonomicznym nie jest łatwa, przede wszystkim dla obiektów zabytkowych, w których nie ma możliwości wykonania izolacji cieplnej ścian, stropu nad dachem, a często również podłogi. Autor w części pierwszej opracowania przybliża rozwiązanie zastosowane kilkaset lat temu przez ówczesnych budowniczych w głównej siedzibie zakonu Najświętszej Marii Panny w Malborku. Przedstawia budowę i działanie systemu grzewczego zastosowanego w tym obiekcie, który oparty był na tak popularnym obecnie ogrzewaniu podłogowym. W drugiej części artykułu przedstawione zostało współczesne rozwiązanie takiego systemu zastosowane w kościele pod wezwaniem Św. Andrzeja Apostoła w miejscowości Przodkowo koło Gdańska na Kaszubach, z wykorzystaniem jako źródła ciepła gruntowej pompy ciepła. Kolejną pozycją naszego spisu treści jest druga część cyklu artykułów przygotowanych przez K. Kaisera, a poświęconych błędom projektowym i wykonawczym, występującym w systemach wentylacji i klimatyzacji (część 1 w numerze 4/2013 „TCHK”, s. 185). Dzieje się tak niezależnie od tego, czy budżet na realizację pewnych rozwiązań technicznych jest budżetem skromnym, czy też bogatym, czy finanse na cele inwestycyjne są publiczne, czy też pochodzą one od inwestorów prywatnych. Artykuł zawiera treści zapisów ustaw i rozporządzeń dotyczących tematu wentylacji mechanicznej i klimatyzacji oraz praktyczne uwagi i spostrzeżenia autora sformułowane na podstawie dostrzeżonych podczas jego wieloletniej praktyki zawodowej błędów projektowych, wykonawczych, i wynikających z niewłaściwej eksploatacji instalacji. W dziale poświęconym eksploatacji okrętowych urządzeń chłodniczych, D. Nanowski w dziewiątym odcinku cyklu omawia problem transportu mieszaniny propan-etan na statku LPG, w którym brak kaskadowego układu chłodzenia. W końcowej części materiału dzieli się cennymi doświadczeniami w odniesieniu do transportu ładunku skroplonych gazów o oznaczeniu HD-5, czyli tytułowej mieszaniny propanu i etanu.

Dział informacyjny otwiera interesujący artykuł M. Trawińskiego, a poświęcony historii wejścia na rynek polski holenderskiej firmy Grenco. Tam też zmieściliśmy relację z XIX Wrocławskich Targów Książki Naukowej, które odbyły się pod koniec marca br. we Wrocławiu. W dziale materiałów o charakterze sponsorowanych zamieściliśmy niezwykle interesujący artykuł dr Norberta Kämmera z firmy Emerson Climate Technologies Europe, poświęcony regulacji wydajności typu „Digital” w sprężarkach stosowanych w systemach chłodzenia supermarketów.

Na koniec chciałbym się podzielić smutną wiadomością, otóż kilka dni temu pożegnaliśmy naszego wspaniałego kolegę, inż. Stanisława Wysokińskiego, którego ogromne zaangażowanie, wiedza i umiejętności praktyczne, były bezcenne w realizacji prowadzonych przez nasz Zespół na Politechnice Gdańskiej wielu prac badawczych, a przede wszystkim naszych prac doktorskich o charakterze doświadczalnym. Był on naszą „chłodniczą złotą rączką”, i tak oto odszedł kolejny załogant świetnego zespołu, który stworzył przed wielu laty prof. Roman Lipowicz w Gdańsku (fot. 2, s. 194 w nr 4/2013 „TCHK”). Dziękujemy Ci Stasiu i z wielkim żalem żegnamy, dzieląc się smutkiem z Twoimi bliskimi.

Jestem przekonany, że prezentowane artykuły na kolejnych stronach tego numeru „Techniki Chłodniczej i Klimatyzacyjnej”, będą ciekawą, ale i użyteczną lekturą dla wszystkich naszych Czytelników.

W NUMERZE 5(207)/2013: