59 gigadżuli, co odpowiada choćby 2,5 tonom węgla zużyto w 2007 r. na zaspokojenie potrzeb energetycznych związanych z użytkowaniem przeciętnego polskiego mieszkania – wynika z najnowszego raportu opracowanego przez Ecofys Poland na zlecenie ROCKWOOL Polska. Najwięcej energii, bo aż ponad 71% pochłonęło ogrzewanie. Tę ilość można zdecydowanie zmniejszyć dzięki odpowiednim przedsięwzięciom termomodernizacyjnym, a przy okazji poprawiając komfort mieszkań i domów.

Wysokie zużycie energii na ogrzewanie nieruchomości w Polsce spowodowane jest przede wszystkim ich słabą termoizolacyjnością. Sytuacja taka dotyczy zwłaszcza starych, ponad 50-letnich budynków oraz nieocieplanych bloków wzniesionych w latach 70-tych z tzw. wielkiej płyty. W przeszłości wymagania w zakresie ochrony cieplnej nieruchomości były bowiem bardzo liberalne, a technologie energooszczędnego budownictwa praktycznie niedostępne. Dlatego jeszcze w latach 90-tych energochłonność ogrzewania budynków w Polsce należała do najwyższych w Europie.

Rysunek 1: Zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania w Polsce w zależności od roku budowy budynku i technologii budowlanej dominującej w danym okresie, opracowano na podstawie www.energooszczednydom.net.

Obecnie Polska zaliczana jest do unijnych liderów w zakresie poprawy efektywności wykorzystania energii do ogrzewania mieszkań. Spowodowane jest to przede wszystkim wprowadzeniem energooszczędnych technologii budowlanych i rosnącym zapotrzebowaniem na ciepłe, tanie w eksploatacji domy i mieszkania. Mimo podjętych działań nadal zostało jeszcze sporo dozrobienia.

Energochłonność ogrzewania w Polsce jest bowiem wciąż znacząco wyższa od najlepszych wskaźników europejskich - np. ponad dwukrotnie wyższa niż w Holandii. Kosztowne straty ciepła można skutecznie zmniejszyć, budując energooszczędnie nowe domy i wykorzystując każdy remont istniejącego budynku, jako dobrą okazję do jego termomodernizacji.

Termomodernizacja - co warto o niej wiedzieć

Osiedle bloków z wielkiej płyty przed i po termomodernizacji fot. ROCKWOOL

Termomodernizacja obejmuje szereg działań, których celem jest zmniejszenie zużycia energii w budynkach.

Do przedsięwzięć tego typu zalicza się przede wszystkim: obłożenie ścian zewnętrznych i dachu warstwą izolacji termicznej, wymianę okien, wymianę lub modernizację systemu grzewczego. Pieniądze wydane na termomodernizację zwracają się w postaci mniejszych wydatków na ogrzewanie.

Efektywność takiej termolokaty zależy od wyjściowego stanu budynku, zakresu podjętych działań, jak też zastosowanych rozwiązań technicznych.

Niezbędne działania termomodernizacyjne, koszty ich wdrożenia, a następnie oszczędności, które przyniosą określa analiza techniczno-ekonomiczna, tzw. audyt energetyczny.

Pozwala on nie tylko na wybór najbardziej optymalnego projektu termomodernizacyjnego, ale jest także niezbędny podczas ubiegania się o kredyt i premię termomodernizacyjną. Aktualna lista specjalistów uprawionych do przeprowadzania audytu dostępna jest na stronie internetowej Zrzeszenia Audytorów Energetycznych - www.zae.org.pl.

Wsparcie na ocieplenie domów i mieszkań

Osiedle domow tzw. kostek zbudowanych w latach 70 tych

W Polsce przedsięwzięcia termomodernizacyjne wspierane są finansowo przez państwo już od ponad 10 lat. Obecnie zasady tej pomocy określa nowa ustawa o wspieraniu termomodernizacji i remontów, która weszła w życie z dniem 19 marca 2009 r.

Do najważniejszych zmian, które wprowadziła zalicza się premię termomodernizacyjną dla inwestorów realizujących tego typu remonty.

Premia termomodernizacyjna udzielana jest przez Bank Gospodarstwa Krajowego ze środków Funduszu Termomodernizacji i Remontów (FTiR).

O jej przyznanie mogą ubiegać się zarówno osoby fizyczne, jak i prawne,
m.in: właściciele domów jednorodzinnych, spółdzielnie mieszkaniowe oraz wspólnoty mieszkaniowe. Warunkiem otrzymania premii jest zaciągnięcie kredytu w banku komercyjnym na pokrycie kosztów realizacji inwestycji termomodernizacyjnej, a także wykazanie przez wnioskodawcę, na podstawie przeprowadzonego audytu energetycznego, realnych oszczędności energii, które zapewni przedsięwzięcie.

Termolokata fot. ROCKWOOL

Premia termomodernizacyjna stanowi maksymalnie 20% kwoty kredytu przyznanego inwestorowi na działania termomodernizacyjne, jednak nie może być większa niż 16% kosztów poniesionych na realizację przedsięwzięcia. Nie może także przekraczać wartości dwuletnich, przewidywanych w audycie oszczędności kosztów energii.

Ponadto, aby ją otrzymać, inwestor musi wykazać, na podstawie przeprowadzonego wcześniej audytu energetycznego, że termomodernizacja spowoduje którąś z  poniższych korzyści:

• zmniejszenie rocznego zapotrzebowania na energię do ogrzewania budynków i podgrzewania wody użytkowej:
- w budynkach, w których modernizuje się wyłącznie system grzewczy - o co najmniej 10%,
- w budynkach, w których po 1984 r. przeprowadzono modernizację systemu grzewczego - o co najmniej 15%,
- w pozostałych budynkach - o co najmniej 25 %;
• zmniejszenie rocznych strat energii w sieciach ciepłowniczych i zasilających je lokalnych źródłach ciepła, o co najmniej 25%;
• zmniejszenie rocznych kosztów pozyskania ciepła w wyniku likwidacji lokalnego źródła ciepła i przyłączenia budynku do źródła scentralizowanego - o co najmniej 20 %;
• zamianę źródła energii na źródło odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji – w tym przypadku bez wymaganego minimalnego limitu osiągniętych efektów.

Zachętą do podjęcia działań termomodernizaycjnych jest także celowy brak w nowej ustawie wymogów dotyczących długości okresu kredytowania przedsięwzięcia tego typu, jak i wysokości minimalnego udziału własnego. Ponadto nowa premia termomodernizacyjna jest zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Termomodernizacja w praktyce

Inwestycje w ciepłe domy i mieszkania stają się w Polsce coraz bardziej popularne. W 2008 roku BGK udzielił 3213 premii termomodernizacyjnych
o średniej wartości 60 tys. złotych. Środki te zostały przeznaczone na wsparcie termomodernizacji 93% budynków wielorodzinnych, 6% budynków użyteczności publicznej oraz 1% budynków jednorodzinnych.

Rysunek 2: Wykorzystanie premii termomodernizacyjnej w poszczególnych latach, źródło: Bank Gospodarstwa Krajowego

Informacja została przygotowana na podstawie raportu z serii „Szóste Paliwo” pt.:  „Termolokata – inwestycja w ciepły dom”, opracowanego przez Ecofys Poland na zlecenie ROCKWOOL Polska. To już trzeci raport firmy poświęcony zagadnieniu efektywności energetycznej w budownictwie. Tym razem odpowiada on na pytania, czy  warto przeprowadzić termomodernizację budynku, jak ocenić opłacalność takiej inwestycji oraz kiedy zwrócą się poniesione na nią wydatki.

Z raportu można się także dowiedzieć, jak zdobyć środki finansowe na realizację tego typu przedsięwzięcia. Szczegółowe informacje na temat termomodernizacji dostępne są również  na stronie www.termolokata.pl.

W kolejnej informacji, inspirowanej raportem „Termolokata – inwestycja w ciepły dom”, pokażemy termomodernizację „od kuchni”, na przykładzie wybranego domu jednorodzinnego, tzw. kostki wybudowanej w latach 70-tych.