Z dniem 1 stycznia 2010 roku wejdzie w życie nowe rozporządzenie dotyczące substancji zubożających warstwę ozonową, czyli czynników chłodniczych CFC oraz HCFC.

Zgodnie z tym rozporządzeniem, wraz z początkiem roku 2010 zakazane będzie stosowanie nowych czynników z grupy HCFC do obsługi i naprawy urządzeń. Jedną z konsekwencji nowego rozporządzenia będzie niedobór czynnika R22, który jest najbardziej rozpowszechnionym czynnikiem z grupy chlorofluorowęglowodorów (HCFC) oraz konieczność jego zastępowania w niektórych pracujących instalacjach, zwłaszcza przy występowaniu nieszczelności w układzie chłodniczym. Dla końcowego użytkownika oznacza to dodatkowe koszty związane z wymianą czynnika, przezbrojeniem układu lub zakupem nowego sprzętu.

Wybór odpowiedniego wariantu dobrze jest skonsultować z dostawcą komponentów oraz czynników chłodniczych, przeprowadzając analizę stanu technicznego instalacji oraz ewentualnych nakładów finansowych. Pozostało już mało czasu na podęcie decyzji przez końcowego użytkownika o sposobie zamiany aktualnie pracujących na R22 urządzeń.

Można oczywiście czekać i eksploatować urządzenie aż do momentu wystąpienia awarii związanej z obiegiem czynnika, aczkolwiek strategia ta jest dosyć ryzykowna, zwłaszcza w przypadku instalacji przemysłowych obsługujących procesy technologiczne (obróbka żywności, itp.). Niezaplanowany przestój może być bardziej kosztowny niż wcześniej przygotowana i zaplanowana akcja serwisowa.

Dla najstarszych urządzeń, dla których inwestor zdecydował się na całkowity demontaż i zamianę na nowy sprzęt, zaleca się rozważenie rozwiązań najbardziej ekonomicznych pod względem eksploatacji. Wyższe nakłady inwestycyjne mogą okazać się uzasadnione, jeśli weźmiemy pod uwagę, że koszty użytkowania nowej instalacji będą znacząco niższe. Nowoczesne instalacje charakteryzują się wyższym współczynnikiem wydajności chłodniczej w porównaniu z technologią dostępną kilkanaście lat temu.

Termostatyczny zawór rozprężny serii TMVX	Zawór elektromagnetyczny serii MS
Wziernik ze wskaźnikiem wilgoci serii SBI	Wziernik ze wskaźnikiem wilgoci serii SLI

W przypadku całkowitej wymiany instalacji, oferta firmy Honeywell pokrywa wszystkie najczęściej stosowane komponenty, począwszy od zaworów rozprężnych, zaworów elektromagnetycznych poprzez armaturę taką jak filtry, wzierniki czy zawory zwrotne. W ofercie Honeywell znajdują się również elektroniczne sterowniki do komór chłodniczych. Dobrze znane na rynku termostatyczne zawory rozprężne Honeywell występują w różnych wariantach, dla wydajności chłodniczej w zakresie od 1-100 kW.

Drugim wariantem będzie przezbrojenie instalacji z R22 na jeden z powszechnie stosowanych czynników takich jak R507, R404A czy R407C. Taka modernizacja wymaga pewnego dostosowania instalacji oraz wymiany elementów, również z zakresu automatyki i armatury chłodniczej w pracujących instalacjach chłodniczych.

Dla czynnika R407C wystarczy regulacja zaworu rozprężnego dla uzyskania odpowiedniej wartości przegrzewu, konieczna jest natomiast wymiana filtra odwadniacza zawsze, gdy nastąpi rozhermetyzowanie układu. Honeywell posiada w swojej ofercie filtry odwadniacze do stosowania w przewodzie ciekłego czynnika chłodniczego. Filtry odwadniacze produkowane przez Honeywell charakteryzują się wysoką skutecznością odwadniania, niewielkim oporem przepływu (niewielkim spadkiem ciśnienia), wysokiej jakości wypełnieniem z sit molekularnych i aktywnym tlenkiem glinu, odpornym na ścieranie.

Warto również, aby w układzie nalazł się wziernik ze wskaźnikiem wilgoci, jest on w czasie pracy instalacji sporym ułatwieniem dla montera i pozwala łatwo sprawdzić, czy w ciekłym czynniku chłodniczym znajdują się pęcherzyki pary. Na rynku istnieje sporo instalacji bez wziernika a przecież nie jest to element kosztowny.

Filtr osuszacz serii FF

Wzierniki firmy Honeywell posiadają indykatory wilgoci, zmieniające kolor w zależności od zawartości wilgoci w układzie. Wzierniki mogą pracować z wszystkimi rodzajami czynników chłodniczych.

Najmniej kłopotliwe i najszybsze rozwiązanie to zastosowanie zamiennika R22 w postaci np. R417A, R419A, R422A, R424A czy R427A. Zazwyczaj w tej sytuacji nie jest nawet wymagana zmiana oleju mineralnego na syntetyczny. Nie zawsze jednak rozwiązanie to jest możliwe.

Mając na uwadze ostatni etap wycofywania czynnika R22 (można oczekiwać, że po 1 stycznia 2015 roku nastąpi całkowity zakaz stosowania czynników z grupy HCFC, zarówno nowych jak i z odzysku), warto już dzisiaj przewidzieć modernizację pracujących „wysłużonych” instalacji chłodniczych na nowe, w których będzie pracował ekologiczny czynnik chłodniczy (np. HFC).

Iwona Bocar

„Chłodnictwo” tom XLIV 2009 r. nr 5